ระบบการศึกษาของไทยเป็นสิ่งที่ต้องทำความเข้าใจกันใหม่อีกหลายเรื่อง เนื่องจากพฤติกรรมของเด็กในยุคนี้ไม่เหมือนกับเมื่อก่อนแล้ว อย่าว่าแต่ 20-30 ปีที่แล้วเลย เอาแค่ 5 ปีหลังสุดถ้าเอามาเทียบกันก็ไม่ได้แล้ว หนึ่งในสิ่งที่ผู้ปกครองหลายคนยังสงสัย ไม่เข้าใจ หรือ ไม่แน่ใจก็คือ เราสามารถจัดการศึกษาเพื่อคนพิเศษกับคนทั่วไปร่วมกันได้หรือไม่
การศึกษาพิเศษคืออะไร
ก่อนอื่นเราต้องมาทำความเข้าใจกันก่อนว่า การศึกษาพิเศษนั้นคืออะไร การศึกษาแบบนี้ก็คือ การจัดการศึกษาสำหรับนักเรียนที่มีความต้องการเป็นพิเศษ อย่างเช่นนักเรียนที่มีความเก่งระดับอัจฉริยะทางด้านใดด้านหนึ่ง หรือ นักเรียนที่มีความบกพร่องบางอย่าง เราก็นับเป็นการศึกษาพิเศษด้วยอย่างเช่นเด็กที่มีความพิการด้านใดด้านหนึ่ง พิการซ้ำซ้อน มีปัญหาทางด้านพฤติกรรม ก็นับรวมในกลุ่มนี้ด้วย โดยเด็กที่มีความต้องการพิเศษนี้การจัดการเรียนการสอนต้องแตกต่างไปจากเด็กปกติทั่วไป เนื่องจากเค้าไม่สามารถรับได้เลยถ้าจัดการศึกษาแบบเดิม
เรียนแยก หรือ เรียนร่วม
สำหรับกลุ่มเด็กพิเศษเหล่านี้ จะมีการจัดการศึกษาสองรูปแบบง่ายๆ นั่นก็คือ เรียนแยก คำนี้หมายถึงการจัดการศึกษาให้กับเด็กที่มีความพิเศษแบบเฉพาะทางโดยเฉพาะเป็นโรงเรียนแยกไปต่างหากเลย อย่างเช่นโรงเรียนสอนคนตาบอดเป็นต้น โดยการศึกษาแบบนี้ข้อดีก็คือ นักเรียนจะไม่รู้สึกถึงความแตกต่างของตัวเองกับบุคคลอื่น ไม่รู้สึกน้อยเนื้อต่ำใจหรือด้อยค่าประการใด ไม่เพียงแค่นั้น อุปกรณ์เครื่องมือ รวมถึงบุคลากรในการสอนจะพร้อมกว่า ทำให้การเรียนทำได้มากขึ้น อย่างโรงเรียนคนตาบอดก็จะมีหนังสือเป็นอักษรเบลให้คนตาบอดได้คลำอ่านกันอย่างมากมาย
ส่วนการเรียนการสอนอีกแบบหนึ่ง เราเรียกว่า เรียนร่วม คำนี้หมายถึง การจัดการเรียนการสอนในโรงเรียนปกติ เด็กพิเศษเหล่านี้จะได้เรียนร่วมกับเด็กทั่วไป เหมือนกับการเรียนปกติ แต่บางกรณีอาจจะมีการจัดการการสอนที่แยกออกไปอย่างห้องสำหรับเด็กพิเศษ แต่อาศัยอยู่ร่วมกับนักเรียนทั่วไป
เด็กพิเศษเรียนร่วมกับเด็กปกติได้หรือไม่
มาถึงคำถามสำคัญของบทความนี้ เด็กพิเศษสามารถเรียนร่วมกับเด็กปกติได้หรือไม่ อันนี้ต้องดูหลายปัจจัยสนับสนุนกันอย่างแรก อาการของเด็กพิเศษนั้นรุนแรงหรือไม่ บางคนไม่รุนแรงก็สามารถอยู่ร่วมกับคนปกติได้ แต่ถ้าบางคนรุนแรงมาก อย่างเช่นมีพฤติกรรมที่ก้าวร้าวรุนแรงเมื่อเสียใจ โกรธ ไม่พอใจ อย่างนี้ก็ไม่สามารถเรียนร่วมกับคนปกติได้เนื่องจากปัญหาด้านความปลอดภัย สองอุปกรณ์ ครูผู้สอนเพียงพอหรือไม่ เพราะโรงเรียนทั่วไปแม้จะมีการจัดครูให้ไปอบรมเรื่องเด็กพิเศษอย่างสม่ำเสมอแต่เอาเค้าจริงก็ยังไม่เพียงพออยู่ดี สรุปว่าหากอาการไม่หนักมากก็สามารถเรียนร่วมกับเด็กปกติได้เลย แต่ถ้าหนักมากหรือพิการซ้ำซ้อนมากควรไปโรงเรียนเฉพาะทางดีกว่า